Polarisatie is een van de grootste bedreigingen voor de veiligheid in de samenleving. Polariserende situaties die leiden tot het ontstaan van een patroon waarin “wij-zij” worden uitgesloten, moeten worden gediagnosticeerd en behandeld om de risico’s van radicale standpunten en de opkomst van gewelddadig extremisme te voorkomen.
Ten aanzien van gewelddadig extremisme is het van essentieel belang preventief op te treden, naast repressieve reacties, die niet voldoende zijn. Een preventief beleid moet lokale partnerschapsmechanismen voor criminaliteitspreventie en sociale cohesie mobiliseren om de weerbaarheid van individuen en groepen tegen de risico’s van radicalisering te versterken. Omdat zij dicht bij de burgers staan, de plaatselijke problemen kennen en deskundig zijn op het gebied van het overheidsbeleid inzake criminaliteitspreventie en sociale samenhang, zijn de lokale en regionale overheden strategisch goed geplaatst om acties uit te voeren en alle betrokken lokale actoren te mobiliseren.
Wettelijk kader op lokaal niveau
Belgische federale regering:
- Verklaring van 14/10/2014: Een alomvattende aanpak van radicalisering
- Ministeriële Omzendbrief GPI 78L betreffende de informatieverwerking ten voordele van een geïntegreerde aanpak van terrorisme en gewelddadige radicalisering door de politie van 31 januari 2014
- 12 maatregelen tegen radicalisme en terrorisme van de Belgische federale regering 16 januari 2015
- 21/08/15: Omzendbrief minister van Binnenlandse Zaken en minister van Justitie m.b.t. de foreign terrorist fighters (FTF)
- December 2015: Bijwerking van het Actieplan Radicalisme van de Belgische regering (Plan R)
Belgische Senaat: brief bijzondere commissie “Radicalisering” van 21 september 2015
Documenten van de kamer:
- Justitie in de strijd tegen radicalisering en terrorisme van 28 november 2014
- Algemene beleidsnota Veiligheid en Binnenlandse Zaken van 4 december 2014: Strijd tegen terrorisme en radicalisering
Federale Overheidsdiensten (FOD)
- Wet van 10 april 2014 van de FOD Binnenlandse Zaken tot wijziging van de organieke wet van 18 juli 1991 betreffende de controle van de politie- en inlichtingendiensten en het Coördinatieorgaan voor dreigingsanalyse.
- FOD Justitie: Actieplan tegen radicalisering in gevangenissen van 11 maart 2015
- Eenheid Radicalisme van de FOD Binnenlandse Zaken: “Bestrijding van radicalisering: een federale aanpak” van 30/4/2015
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Preventieplan Radicalisme, januari 2015
Vlaams Parlement: Aanbevelingen van het Vlaams Parlement van 27 mei 2015
Vlaamse regering:
- 15/02/16: Persmelding Jo Vandeurzen, Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Radicaliseert mijn kind? De opvoedingslijn luistert”.
- 17/02/16: Vlaams Regering: “Werking van de hulplijn rond radicalisering”
- Plan van aanpak ter voorkoming van radicaliseringsprocessen die kunnen leiden tot extremisme en terrorisme van 13 april 2015.
- 10/12/2015: Vlaams Regering “Werking van de hulplijn rond radicalisering”
Federatie Wallonië-Brussel
- Actieplan voor de preventie van radicalisme op scholen
- Initiatieven voor de preventie van radicalisme en voor een goed samenleven vanaf januari 2015
- Minister van Onderwijs, Joelle Milquet, van de Federatie Wallonië-Brussel: Omzendbrief nr. 5133 van 23/01/2015 “Plan ter preventie van radicalisme in de school”
- Follow-up verslag: Preventie van radicalisme in Wallonië
- ** Actieplan ter voorkoming van gewelddadig radicalisme, Waalse Overheidsdienst, operationele directoraat-generaal plaatselijke overheden, van sociale actie en gezondheid
- Anti-racismeplan van de Federatie Wallonië-Brussel, DG Personeelszaken en Opleiding: vergaderingen op 27/02/2015 en 20/03/2015
Europa
- 2014: Resolutie van de Conferentie van burgemeesters van België en Nederland
- Actieplan van het Comité van Ministers van de Raad van Europa, aangenomen op 19/5/2015, CM(2015)74 add final “United around our principles against violent extremism and radicalisation leading to terrorism”.
- Strategie van het Congres van lokale en regionale overheden van de Raad van Europa ter bestrijding van radicalisering in steden en regio’s, CG/BUR/2015(27)22, goedgekeurd door het bureau van het Congres op 2 februari 2015
Positionering op lokaal niveau
ICPD: 2016: Model ethisch handvest voor de uitwisseling van informatie in lokale veiligheids- en misdaadpreventieraden.
28/09/2015: Bakens van het beroepsgeheim (Charleroi)
OCMW Brussel: 30/04/2015: Oorsprong, beginselen en uitzonderingen van het beroepsgeheim vanuit het specifieke perspectief van het OCMW.
Financiering
H2020 +++ (voortgangsnotities)