Sinds 1990 had het Pinksterplan de bedoeling een nieuwe preventiefilosofie te ondersteunen door voortaan de verantwoordelijkheid om een nieuw lokaal integratiebeleid uit te werken over te dragen aan de plaatselijke overheid. Op basis daarvan zullen later de eerste veiligheidscontracten afgesloten worden.
Bij de uitwerking van de projecten, die het opstarten beogen van een geïntegreerd preventie- en veiligheidsbeleid, werden de gemeenten geconfronteerd met een zeker gebrek aan basis en « wetenschappelijk » onderzoek. Daarom wordt er, sinds het ontstaan van de veiligheidscontracten, samengewerkt met het Europees Forum voor Veiligheid in de Steden, opgericht in 1987, dat programma’s opstelt rond het thema van de samenwerking tussen de steden die het plaatselijk preventiebeleid willen stimuleren en richting geven.
Het is vanaf 1994 dat de Belgische gemeenten een ontmoetingsplaats voor discussie, uitwisseling, analyse en overleg wensten, om de politieke en technische verantwoordelijken te verenigen die de initiatieven van het preventiebeleid op gemeentelijk niveau zouden uitstippelen.
Het BeFUS vzw werd dus in oktober 1995 opgericht op initiatief van de vijf grote Belgische steden die een veiligheidscontract gekregen hebben (Brussel, Charleroi, Gent, Antwerpen en Luik) en met de steun van 34 van de 54 steden en gemeenten die betrokken zijn bij deze maatregelen voor preventie van en strijd tegen de onveiligheid in de steden.
De veiligheidscontracten, nu “Strategische Veileigheids- en Preventieplannen” (SVPP in het kort) sinds 2007, zijn periodisch geëvalueerd en hernieuwd. Sommige thema’s werden toegevoegd of teruggetrokken in de loop der jaren.
De huidige Strategische Plannen voor Preventie en Veiligheid (2014-2017) werden met 2 jaren verlengd (2018 – 2019) dankzij hun evaluatie. Het ging om een zeer grondige herziening van het bestaande systeem zullen de lokale instanties de nodige tijd krijgen om zich voor te bereiden op het vernieuwd beleid terzake.” Meer informatie vindt u hier op pagina 4 en 5 van het beleidsnota van 18/10/2017. De doelstelling was om op datum van 1 januari 2020 te starten met een nieuw systeem van strategische veiligheids- en preventieplannen voor een periode van 6 jaar. Diezelfde beweging werd wel succesvol gedaan met de zonale veiligheidsplannen.
Op vrijdag 29 juni 2019 besliste de Ministerraad over de verlenging van de strategische veiligheids- en preventieplannen (SVPP). De 108 Belgische steden en gemeenten die momenteel al beschikken over een SVPP, zien hun huidige plannen verlengd voor een jaar. Aan de criteria, voorwaarden en budgetten wordt niets gewijzigd. Hier is de publicatie van het Ministeriele besluit betreffende de verlenging 2020 van de Strategische Veiligheids- en Preventieplannen van 5 december 2019 tot bepaling van de indienings-, opvolgings- en evaluatievoorwaarden en tot bepaling van de toekennings-, aanwendings- en controlevoorwaarden van de financiële toelage van de strategische veiligheids- en preventieplannen 2020, die in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd werd.
Het is positief dat deze steden en gemeenten opnieuw voor een jaar gebruik kunnen maken van deze subsidies voor het uitbouwen en ondersteunen van lokaal preventiebeleid in het kader van overlast en criminaliteit.
Deze eenjarige verlenging betekent helaas ook dat de unieke kans tot aansluiting met de lokale beleidsplannen niet gegrepen wordt. Sinds het ontstaan van de SVPP’s (ruim 25 jaar geleden) is de timing van deze plannen en de lokale beleidsplannen steeds verschillend. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om de prioriteiten van de SVPP’s en de zonale veiligheidsplannen gezamenlijk te bepalen, wat een gemiste kans is voor een doeltreffend, integraal en geïntegreerd lokaal veiligheidsbeleid. De voorbije jaren werden de nodige inspanningen gedaan om aansluiting te maken tussen de SVPP’s en de lokale beleidsplannen.
Het Belgisch Forum vzw vindt het dan ook jammer dat niet dezelfde inspanningen geleverd zijn voor de SVPP’s. Nu de plannen voor een periode van een jaar verlengd worden, valt opnieuw te vrezen voor een lange periode waarin de lokale beleidsplannen en de SVPP’s niet samen lopen, maar door elkaar. We doen een warme oproep aan de toekomstige federale regering om voldoende aandacht te hebben voor het belang van de strategische veiligheids- en preventieplannen, en er alsnog voor te zorgen dat deze in de toekomst wel de broodnodige aansluiting vinden met de lokale beleidsplannen.
